ایزوپروپیل الکل چیست؟ | بررسی روش‌های تولید + 5 کاربرد اصلی + قیمت روز

فرآیند تولید ایزوپروپیل الکل

درباره چه چیزهایی صحبت خواهیم کرد؟

  • ایزوپروپیل الکل چیست؟

    • تعریف و معرفی
    • ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی
  • ایزومرها و کاربردهای ایزوپروپیل الکل

    • انواع ایزومرها
    • استفاده در صنایع مختلف
  • مزایای استفاده از ایزوپروپیل الکل

    • مقایسه با الکل اتیلیک
    • خاصیت تبخیر و ضدعفونی‌کنندگی
  • مشخصات شیمیایی ایزوپروپیل الکل

    • فرمول مولکولی و وزن
    • نقطه ذوب، جوش و اشتعال
    • چگالی و فشار بخار
    • حلالیت و سایر ویژگی‌ها
  • روش‌های تولید ایزوپروپیل الکل

    • اصلاح الکل ایزو بوتیل
    • ترکیب هیدروژن و پروپیلن
    • تولید از اتانول
  • کاربردهای ایزوپروپیل الکل

    • ضدعفونی‌کننده
    • پاک‌کننده و روان‌کننده
    • خشک‌کننده
    • ماده سوختی و حلال
    • استفاده در محصولات ضدیخ
  • تفاوت ایزوپروپیل الکل و اتانول

    • مقایسه ساختار شیمیایی
    • تفاوت در نقطه جوش و چگالی
    • غلظت‌های مصرفی و کاربردها
    • خواص و قابلیت اشتعال
    • بهره‌وری اقتصادی
  • راهنمای خرید ایزوپروپیل الکل

    • انتخاب فروشنده معتبر
    • بررسی خلوص و کیفیت
    • نکات ایمنی و نگهداری
  • موارد منع استفاده از ایزوپروپیل الکل

    • عدم مصرف خوراکی
    • خطرات تماس با چشم
    • احتیاطات هنگام استفاده در محیط‌های بسته
    • تأثیر روی سطوح حساس
  • نحوه تشخیص کیفیت و خلوص ایزوپروپیل الکل

    • روش‌های آزمایشگاهی
    • بررسی نقطه جوش و تبخیر

ایزوپروپیل الکل چیست و چه کاربردهایی دارد؟

ایزوپروپیل الکل، که با نام‌های ایزوپروپانول و 2-پروپانول نیز شناخته می‌شود، یک ترکیب آلی از گروه الکل‌هاست که به دلیل اشتعال‌پذیری بالا، در بسیاری از صنایع مورد استفاده قرار می‌گیرد. این مایع شفاف، بویی تند و قوی دارد که مشابه سایر الکل‌ها است. فرمول مولکولی این ترکیب C₃H₈O بوده و گروه هیدروکسیل آن بر روی کربن شماره ۲ قرار گرفته است، بنابراین در دسته الکل‌های نوع دوم قرار می‌گیرد.

حجم های مختلف ایزوپروپیل الکل
ایزوپروپیل الکل یک ترکیب شیمیایی پرکاربرد با خاصیت ضدعفونی‌کننده است.

ایزومرها و کاربردها

ایزوپروپیل الکل دارای ایزومرهایی مانند 1-پروپانول و اتیل متیل اتر است. این ترکیب در تولید بسیاری از مواد شیمیایی، به‌ویژه در صنایع شوینده‌های خانگی، به‌عنوان حلال و ماده پایه استفاده می‌شود. همچنین در ساخت آفت‌کش‌ها و حشره‌کش‌ها کاربرد دارد.

کاربردها و استفاده صحیح از ایزوپروپیل الکل
ایزوپروپیل الکل باید در محیط‌های دارای تهویه مناسب و دور از حرارت نگهداری شود.

مزایای استفاده از الکل ایزوپروپیل

یکی از برتری‌های الکل ایزوپروپیل نسبت به الکل اتیلیک، قابلیت تبخیر کامل آن پس از حذف آب است. این ویژگی، آن را برای محیط‌هایی که نیاز به کاهش رطوبت دارند، ایده‌آل می‌سازد. همچنین به دلیل خاصیت ضدعفونی‌کنندگی، در بیمارستان‌ها، کلینیک‌ها، آزمایشگاه‌ها و صنایع مختلف کاربرد گسترده‌ای دارد.

مشخصات شیمیایی الکل ایزوپروپیل

ایزوپروپیل الکل با فرمول شیمیایی C3H8O، دارای ویژگی‌های شیمیایی زیر است:

  • وزن مولکولی: 60.10 g/mol
  • نقطه ذوب: -89°C
  • نقطه جوش: 82.6°C
  • چگالی: 0.786 g/cm³
  • فشار بخار: 43 mmHg در 20°C
  • نقطه اشتعال: 12°C
  • ضریب شکست: 1.3775
  • ثابت دی‌الکتریک: 17.95 در 20°C
  • حلالیت در آب: کاملاً قابل مخلوط شدن
  • فرمول ساختاری: CH3)2CHOH)
نمایش ساختار مولکولی ایزوپروپیل الکل با فرمول شیمیایی C₃H₈O
فرمول شیمیایی ایزوپروپیل الکل C₃H₈O است که نشان‌دهنده ساختار این ترکیب آلی از گروه الکل‌ها است.

روش‌های تولید الکل ایزوپروپیل

الکل ایزوپروپیل از مسیرهای مختلفی به دست می‌آید که مهم‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از:

  • اصلاح الکل ایزو بوتیل: در این روش، الکل ایزو بوتیل تحت تأثیر کاتالیزورهای اسیدی مانند اسید سولفوریک قرار گرفته و به ایزوپروپیل الکل تبدیل می‌شود.
  • ترکیب هیدروژن و پروپیلن: این فرآیند شامل واکنش پروپیلن با هیدروژن در دما و فشار بالا، در حضور کاتالیزورهایی نظیر اکسید آلومینیوم و کروم است که منجر به تولید ایزوپروپیل الکل می‌شود.
  • تولید از اتانول: این روش شامل واکنش اتانول با اسید ایزوبوتریک در حضور کاتالیزورهای اسیدی مانند اسید سولفوریک برای تولید ایزوپروپیل الکل است.

پس از تولید، الکل ایزوپروپیل باید با کیفیت بالا و به شیوه‌ای ایمن ذخیره و استفاده شود، زیرا این ماده دارای خطرات بالقوه‌ای است.

کاربردهای الکل ایزوپروپیل

الکل ایزوپروپیل به دلیل خواص منحصربه‌فرد خود در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد:

  • ضدعفونی‌کننده: به عنوان یک ماده مؤثر در بیمارستان‌ها، آزمایشگاه‌ها، صنایع غذایی و دارویی برای پاک‌سازی سطوح و تجهیزات استفاده می‌شود.
  • پاک‌کننده و روان‌کننده: در صنایع چاپ، رنگ، نساجی، چرم و شیمیایی برای حذف چربی و آلودگی‌ها به کار می‌رود.
  • خشک‌کننده: در سیستم‌های خنک‌کننده، بویلرها و برخی از فرآیندهای صنعتی برای کاهش رطوبت استفاده می‌شود.
  • ماده سوختی: در صنایع رنگ و رزین به عنوان حلال و ماده کمکی در تولید سوخت‌های خاص به کار گرفته می‌شود.
  • ضد یخ: به دلیل خاصیت کاهش‌دهنده نقطه انجماد، در فرمولاسیون محصولات ضد یخ و آنتی‌فریز استفاده می‌شود.
نمایی از استفاده ایزوپروپیل الکل در ضدعفونی، تولید مواد آرایشی و صنایع مختلف
ایزوپروپیل الکل در ضدعفونی‌کننده‌ها، مواد آرایشی، صنایع چاپ، رنگ و داروسازی کاربرد دارد.

تفاوت ایزوپروپیل الکل و اتانول

مقدمه ایزوپروپیل الکل (Isopropyl Alcohol) و اتانول (Ethanol) دو نوع الکل رایج با کاربردهای متفاوت هستند. این دو ترکیب در صنایع مختلف از پزشکی و آرایشی تا صنعت و ضدعفونی‌کننده‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند. بااین‌حال، تفاوت‌های اساسی در ساختار شیمیایی، خواص فیزیکی و موارد استفاده آن‌ها وجود دارد که در ادامه بررسی می‌کنیم.

تفاوت‌های ایزوپروپیل الکل و اتانول
ایزوپروپیل الکل و اتانول هر دو ضدعفونی‌کننده‌اند اما در ساختار و کاربرد تفاوت دارند.

تفاوت‌های اصلی بین ایزوپروپیل الکل و اتانول

  1. ساختار شیمیایی:

    • اتانول با فرمول C2H5OH یک الکل اولیه است که به‌عنوان ماده اصلی در نوشیدنی‌های الکلی و برخی محصولات آرایشی استفاده می‌شود.
    • ایزوپروپیل الکل با فرمول C3H8O یک الکل ثانویه است که معمولاً در ضدعفونی‌کننده‌ها، پاک‌کننده‌های صنعتی و محصولات پزشکی به کار می‌رود.
  2. نقطه جوش و چگالی:

    • اتانول دارای نقطه‌جوش 78.3 درجه سانتی‌گراد و چگالی 0.789 g/cm³ در دمای 20 درجه سانتی‌گراد است.
    • ایزوپروپیل الکل دارای نقطه‌جوش 82.6 درجه سانتی‌گراد و چگالی 0.786 g/cm³ در همان دما است.
  3. غلظت و استفاده:

    • اتانول معمولاً در غلظت‌های 3 تا 70 درصد برای مصارف غذایی و آرایشی استفاده می‌شود.
    • ایزوپروپیل الکل با غلظت‌های 99 درصد و بالاتر بیشتر در ضدعفونی‌کننده‌ها و پاک‌کننده‌های صنعتی به کار می‌رود.
  4. خواص و قابلیت اشتعال:

    • هر دو الکل اشتعال‌پذیر هستند، اما ایزوپروپیل الکل به دلیل سرعت تبخیر بالا، نسبت به اتانول سریع‌تر در محیط پخش می‌شود و قابلیت اشتعال بیشتری دارد.
  5. بهره‌وری اقتصادی:

    • اتانول به دلیل کاربرد گسترده‌تر، معمولاً ارزان‌تر است.
    • ایزوپروپیل الکل به دلیل خلوص و قدرت پاک‌کنندگی بالا، قیمت بالاتری دارد.

جدول مقایسه ایزوپروپیل الکل و اتانول

ویژگی‌هاایزوپروپیل الکل (C3H8O)اتانول (C2H6O)
وزن مولکولی60.10 g/mol46.07 g/mol
نقطه‌جوش82.6°C78.3°C
نقطه اشتعال12°C13°C
چگالی در 20°C0.786 g/cm³0.789 g/cm³
قابلیت مخلوط‌شدن با آببلهبله
قیمت نسبیبالاترپایین‌تر
کاربرد پزشکی و صنعتیبلهبله

راهنمای خرید ایزوپروپیل الکل

اگر قصد خرید ایزوپروپیل الکل را دارید، نکات زیر را مدنظر داشته باشید:

  • انتخاب فروشنده معتبر: از فروشگاه‌های معتبر و دارای مجوز خرید کنید تا از کیفیت و اصالت محصول مطمئن شوید.
  • بررسی خلوص: الکل ایزوپروپیل با خلوص 99% یا بالاتر برای مصارف پزشکی و صنعتی مناسب‌تر است.
  • بررسی تاریخ انقضا: همیشه تاریخ انقضا را چک کنید و از خرید محصولاتی که تاریخ مصرف آن‌ها نزدیک به پایان است، خودداری کنید.
  • رعایت نکات ایمنی: ایزوپروپیل الکل اشتعال‌پذیر است و باید دور از آتش، گرما و مواد قابل احتراق نگهداری شود.

مواردی که نباید از ایزوپروپیل الکل استفاده کرد

  1. مصرف خوراکی: ایزوپروپیل الکل برای مصرف انسانی سمی است و باعث مسمومیت شدید می‌شود.
  2. تماس با چشم: این الکل می‌تواند باعث تحریک شدید و آسیب جدی به قرنیه شود.
  3. استفاده در محیط‌های بسته: بخارات آن می‌تواند باعث مشکلات تنفسی و سرگیجه شود.
  4. کاربرد در سطوح حساس: برخی از سطوح مانند پلاستیک‌های خاص یا روکش‌های حساس ممکن است در تماس با ایزوپروپیل الکل دچار آسیب شوند.

نحوه تشخیص کیفیت و خلوص ایزوپروپیل الکل

برای اطمینان از خلوص ایزوپروپیل الکل، می‌توان از روش‌های زیر استفاده کرد:

  • اندازه‌گیری نقطه‌جوش: اگر نقطه‌جوش محصول نزدیک به 82.6°C باشد، احتمال خلوص بالای آن بیشتر است.
  • آزمون حلالیت: ترکیب کردن مقدار کمی از الکل با آب و بررسی تغییرات در شفافیت محلول می‌تواند نشانه‌ای از خلوص آن باشد.
  • استفاده از کروماتوگرافی گازی: این روش در آزمایشگاه‌ها برای تشخیص دقیق ناخالصی‌های موجود در الکل به کار می‌رود.

روش‌های تشخیص تفاوت بین ایزوپروپیل الکل و اتانول

  1. اندازه‌گیری نقطه‌جوش:

    • ایزوپروپیل الکل: 82.6°C
    • اتانول: 78.3°C
  2. استفاده از واکنش کلریدریک:

    • در تماس با اسید کلریدریک، ایزوپروپیل الکل رنگ آبی مایل به سبز ایجاد می‌کند، درحالی‌که اتانول تغییر رنگی ندارد.
  3. جذب UV:

    • اتانول دارای بیشترین جذب در طول‌موج 215 نانومتر است، درحالی‌که ایزوپروپیل الکل در طول‌موج 295 نانومتر جذب بالاتری دارد.
  4. تجزیه با کروماتوگرافی گازی:

    • این روش پیشرفته‌ترین و دقیق‌ترین روش برای تفکیک و تشخیص نوع الکل است.
 تصویر مقایسه‌ای از ساختار مولکولی ایزوپروپیل الکل (C₃H₈O) و اتانول (C₂H₆O)
مقایسه ساختار مولکولی و تفاوت‌های شیمیایی بین ایزوپروپیل الکل (C₃H₈O) و اتانول (C₂H₆O) در ویژگی‌های فیزیکی و کاربردها.

هر دو الکل ایزوپروپیل و اتانول دارای کاربردهای گسترده‌ای در صنایع مختلف هستند، اما تفاوت‌های آن‌ها در ساختار شیمیایی، خواص فیزیکی و موارد استفاده باعث شده است که در موقعیت‌های خاص به کار گرفته شوند. شناخت تفاوت‌های این دو ماده و انتخاب مناسب‌ترین گزینه، می‌تواند در افزایش بهره‌وری و ایمنی کاربردهای صنعتی و پزشکی بسیار مؤثر باشد.

بطری‌های ایزوپروپیل الکل با مشخصات خلوص و برندهای معتبر
هنگام خرید ایزوپروپیل الکل، به درصد خلوص، فروشنده معتبر و تاریخ انقضا توجه کنید.

آیا الکل ایزوپروپیل همان الکل صنعتی است؟

بله، الکل ایزوپروپیل یکی از انواع الکل‌های صنعتی محسوب می‌شود. این الکل در صنایع مختلف، از جمله داروسازی، پوشاک، پلاستیک، الکترونیک و بسیاری از حوزه‌های دیگر به‌عنوان حلال و ماده استخراج‌کننده استفاده می‌شود. به دلیل خواص حلالیت بالا و خاصیت ضدعفونی‌کنندگی قوی، الکل ایزوپروپیل به یکی از مواد پرکاربرد در صنعت تبدیل شده است.

متداول‌ترین درصدهای الکل ایزوپروپیل در صنعت:

🔹 ایزوپروپیل 70 درصد: به‌عنوان ضدعفونی‌کننده در صنایع داروسازی، پزشکی، غذایی و آرایشی بهداشتی استفاده می‌شود.
🔹 ایزوپروپیل 99 درصد: بیشتر به‌عنوان حلال در صنایعی مانند رنگ‌سازی، چاپ، پوشاک و الکترونیک کاربرد دارد.

الکل ایزوپروپیل 99 درصد به معنای آن است که این ترکیب شامل 99 درصد الکل ایزوپروپیل و 1 درصد آب است. این میزان خلوص برای استفاده‌های صنعتی مناسب است، اما در کاربردهای پزشکی، معمولاً از خلوص‌های بالاتر مانند 100 درصد استفاده می‌شود. پیش از استفاده از الکل ایزوپروپیل 99 درصد، اطمینان حاصل کنید که برای کاربرد مدنظر شما مناسب است و تمامی نکات ایمنی را رعایت کنید.

خطرات و عوارض الکل ایزوپروپیل

استفاده نادرست از الکل ایزوپروپیل نانو واش پاور ممکن است مشکلات سلامتی ایجاد کند. برخی از خطرات و عوارض احتمالی عبارت‌اند از:

تحریک چشم و پوست: تماس مستقیم با پوست و چشم‌ها می‌تواند باعث التهاب شود.
سوختگی پوستی: تماس طولانی‌مدت ممکن است موجب آسیب به پوست شود.
سرگیجه و تاری دید: مصرف بیش از حد یا استنشاق بخارات آن ممکن است باعث سرگیجه شود.
تنگی نفس و درد سینه: تنفس بخارات در محیط‌های بسته می‌تواند مشکلات تنفسی ایجاد کند.
مشکلات گوارشی: مصرف تصادفی ممکن است منجر به تهوع، استفراغ و درد شکم شود.

برای استفاده ایمن از الکل ایزوپروپیل نانو واش پاور، استفاده از دستکش، ماسک و عینک توصیه می‌شود. در صورت بروز علائم ناخواسته، فوراً به پزشک مراجعه کنید.

ایزوپروپیل بهتر است یا اتانول؟

انتخاب بین الکل ایزوپروپیل نانو واش پاور و اتانول به کاربرد آن بستگی دارد.

اتانول برای ضدعفونی سطوح، ابزار پزشکی، آرایشی و بهداشتی مناسب‌تر است.
ایزوپروپیل برای تمیز کردن قطعات الکترونیکی، تجهیزات صنعتی و سطوح حساس به رطوبت ارجحیت دارد.

برای انتخاب الکل مناسب، بهتر است از متخصصان مشاوره بگیرید.

مرکز فروش ایزوپروپیل الکل

در هنگام خرید الکل ایزوپروپیل نانو واش پاور، به این نکات توجه کنید:

🔹 مرکز فروش باید دارای مجوزهای معتبر باشد.
🔹 کیفیت و خلوص محصول باید تأیید شده باشد.
🔹 قیمت‌ها را مقایسه کنید تا بهترین انتخاب را داشته باشید.
🔹 امکان تأمین محصول در حجم موردنیاز را بررسی کنید.

آیا می‌توان از ایزوپروپیل الکل برای ضدعفونی پوست استفاده کرد؟

بله، اما توصیه می‌شود از الکل ایزوپروپیل نانو واش پاور برای ضدعفونی موقت پوست استفاده کرده و پس از آن پوست را با آب و صابون بشویید. برای حفظ سلامت پوست، پس از مصرف از یک لوسیون مرطوب‌کننده استفاده کنید. در صورت داشتن پوست حساس، پیش از مصرف با پزشک مشورت کنید.

مقایسه خاصیت ضدعفونی ایزوپروپیل 99 و 70 درصد

هر دو نوع الکل ایزوپروپیل نانو واش پاور (99% و 70%) خاصیت ضدعفونی دارند، اما کاربردهای متفاوتی دارند:

🔹 الکل 99 درصد: قدرت ضدعفونی‌کنندگی بالاتر اما سریع‌تر تبخیر می‌شود. مناسب برای مصارف صنعتی و پزشکی خاص.
🔹 الکل 70 درصد: مناسب برای استفاده خانگی و عمومی به دلیل تبخیر کندتر و ماندگاری بیشتر روی سطوح.

سخن پایانی

اگر به دنبال خرید الکل ایزوپروپیل نانو واش پاور با کیفیت بالا و درصد خلوص مناسب هستید، می‌توانید از مشاوره تخصصی برای انتخاب بهترین محصول بهره ببرید. رعایت نکات ایمنی در هنگام استفاده از این الکل ضروری است.

شما می توانید با شماره 09162326658 تماس و از مشاوره رایگان بهره مند شده  و در صورت تمایل خرید کنید.